Afasie

Wat is afasie?

Afasie is een taalstoornis die kan ontstaan door een hersenletsel. Dit letsel vindt meestal plaats in de linkerhelft van de hersenen en ontstaat bijvoorbeeld door een beroerte, een verkeersongeval of door een hersentumor. Hierdoor hebben mensen met Afasie moeite met spreken, schrijven, lezen en begrijpen.

Afasie is zo goed als nooit hetzelfde bij verschillende mensen. De een ervaart het anders dan de ander, en bij de een is het spraakgebrek erger dan bij de ander. Het kan bij Afasie bijvoorbeeld zo zijn, dat de patiënt een ander woord zegt dan hij of zij wil zeggen. Daarnaast kan het lastig zijn voor de gesprekspartner om de woorden en zinnen te verstaan. Het is vormt dus een enorme barrière in de communicatie. Maar ook lezen en schrijven gaat een stuk moeizamer. Kleine dingen zoals het noteren van notities, het lezen van ondertiteling en boeken wordt een hele opgave. Iemand met deze taalstoornis hoort vaak alleen trefwoorden in een zin. Hierdoor kan de persoon in kwestie wel weten waar het ongeveer over gaat, maar snapt hij/zij het niet tot in de detail. Een logopedist helpt met behulp van oefeningen en analyses iemand met Afasie beter te lezen, spreken, begrijpen en schrijven. Aangezien communiceren een primaire taak is, vinden wij van ElineSpreekt dat hier meer aandacht aan moet worden besteedt.

Verschillende vormen van Afasie

Afasie is een breed begrip en is aanwezig in verschillende vormen en maten. Je hebt meerdere soorten Afasie, maar dit zijn de vier hoofdvormen:

Expressieve of motorische afasie (Broca afasie)
Deze mensen zijn zich bewust van de stoornis (en hierdoor gefrustreerd), hebben een relatief goed taalbegrip, maar het lukt ze niet of niet goed om te praten. Ze praten meestal weinig. Hierbij is de laesie frontaal gelokaliseerd.

Sensorische afasie (Wernicke afasie)
Mensen met sensorische afasie praten veel, maar het is slecht te begrijpen of zelfs geen touw aan vast te knopen. Ze zijn zich vaak niet bewust van de stoornis. Het taalbegrip is meestal sterk gestoord. Dit is temporaal of pariëtaal gelokaliseerd. Lokalisatie frontotemporaal-pariëtaal.

Globale afasie
Dit is een combinatie van bovenstaande, Ze begrijpen dus vrijwel niets en kunnen niet spreken (herhalen vaak een stereotype woord of zinnetje).

Amnestische afasie
Vooral woordvindstoornissen, kunnen niet op bepaalde woorden komen, maar expressie en taalbegrip zijn relatief goed. Dit zie je bij meer diffuse laesies en bijvoorbeeld ook bij mensen met Alzheimer.

Het voornaamste verschil tussen de verschillende afasie is dat elke vorm op een ander gebied in de hersenen plaatsvindt. Daarnaast leidt het verschil in locatie ook tot andere symptomen. Zo vindt bijvoorbeeld een akoestische afasie plaats in de hersenbalk en hebben deze mensen problemen met het verwerken van taal die zij binnenkrijgen via gehoor. En vind motorische afasie plaats in het centrum van Broca, en heeft men met deze vorm last met de grammaticale verbanden uitdrukken en uitspreken.

Richtlijnen voor de communicatie

De officiële website van afasie Nederland heeft een aantal tips voor het communiceren met mensen met afasie. Deze tips gaan zowel over het luisteren naar, als het vertellen aan mensen met de taalstoornis. Dit helpt zowel de persoon met afasie als de gesprekspartner.

Tips voor vertellen aan:

Tips luisteren naar:

• Wees inventief
• Stel de correcte vragen
• Ga zo systematisch mogelijk te werk
• Stel geen open vragen

Hulpmiddelen voor Afasie

Zoals eerder is omschreven kan deze taalstoornis een enorme barrière zijn. Communicatie is namelijk zeer belangrijk om je ei kwijt te kunnen, verhalen te vertellen of emoties aan te geven. Helaas is bij sommige mensen met afasie het niet of nauwelijks mogelijk om uit zichzelf te communiceren. Daarom maken sommige begeleiders/ verzorgers/ ouders gebruik van een hulpmiddel die helpt bij het communiceren. Zo heb je namelijk verschillende communicatie apps die ervoor zorgen dat iemand met een spraakbeperking weer kan communiceren op een creatieve manier. Onze spraak app ElineSpreekt bijvoorbeeld. Hier kun je met behulp van bouwstenen een persoonlijk dashboard maken waar verschillende categorieën staan. Wanneer de gebruiker drukt op een categorie, komen er verschillende categorie gerelateerde woorden tevoorschijn. Wanneer je drukt op deze woorden, spreekt een stem naar keuze ze uit. Een ideale tool voor bijvoorbeeld mensen met afasie. Het haalt de communicatie barrière weg, en zorgt dat het communiceren voor iedereen weer mogelijk is.